Alfabeti ya Gurmukhi, mfumo wa uandishi uliotengenezwa na Masingasinga nchini India kwa fasihi yao takatifu. Inaonekana kuwa imerekebishwa kutoka kwa hati ya Lahnda, ambayo hutumiwa kuandika Kipunjabi, Kisindhi, na Lahnda (sasa inachukuliwa kuwa inajumuisha Siraiki na Hindko).
Lugha gani ya Kihindi imeandikwa katika hati ya Kigurmukhi inatoka India Kaskazini?
Nchini India, Kipunjabi imeandikwa kwa kutumia hati ya Gurmukhi, huku Shahmukhi ikitumika Pakistani.
Ni hati gani inayo lugha ya Kipunjabi nchini India?
Nchini India, Kipunjabi kimeandikwa kwa hati mahususi ya Gurmukhi, ambayo inahusishwa haswa na Masingasinga. Hati hiyo ni mwanachama wa familia ya maandishi ya Indic, iliyoandikwa kutoka kushoto kwenda kulia, lakini katika mpangilio wake inatofautiana sana na Devanagari iliyokuwa ikitumiwa kuandika Kihindi.
Je, kuna hati ngapi kwa Kipunjabi?
Leo, Kipunjabi kimeandikwa kwa hati tatu tofauti. Wakati fulani Wahindu hutumia hati ya Devanagari kuandika Kipunjabi. Ndani ya jimbo la India la Punjab, Masingasinga huwa wanatumia hati ya Gurmukhi.
Je Gurmukhi na Kipunjabi ni sawa?
Kipunjabi vs Gurumukhi
Tofauti kati ya Kipunjabi na Gurumukhi ni kwamba Kipunjabi ni lugha ilhali Gurumukhi ni hati inayotumiwa kuandika lugha ya Kipunjabi. Chochote ambacho Guru huzungumza ni Gurmukhi, bila kujali kama ni Kipunjabi, Kiajemi, Kiarabu na kadhalika.
